Mc.7,1-13 (8/02/2022)
Nu verzamelden zich de farizeeën en enkele schriftgeleerden, die uit Jeruzalem gekomen waren, bij Jezus. Zij merkten op dat sommige van zijn leerlingen met onreine – dat wil zeggen: ongewassen – handen het brood aten.
(De farizeeën en alle Joden eten immers nooit zonder eerst de handen te wassen – vasthoudend aan de traditie van de oudsten. Als ze bijvoorbeeld terugkomen van de markt, zullen ze niet eten zonder zich eerste te besprenkelen. Zo zijn er nog vele andere gewoontes waar ze aan vasthouden, zoals de onderdompeling van drinkbekers, kannen en koperen vaten.)
Nu vroegen de farizeeën en schriftgeleerden hem: “Waarom handelen jouw leerlingen niet naar de traditie van de oudsten, maar eten zij het brood met onreine handen?”
Hij antwoordde hun: “Hoe goed heeft Jesaja over jullie geprofeteerd, huichelaars [hypokrites, voorbij het oordeel], waar geschreven staat: Dit volk eert mij met de lippen, maar hun hart is ver van mij verwijderd! Tevergeefs vereren ze mij. Wat ze leren, zijn geboden van mensen. [Jes.29,13] Terwijl je het gebod van God loslaat, hou je vast aan de traditie van mensen. ’t Is mooi: Je schaft het gebod van God af om je eigen traditie in stand te houden! Want bijvoorbeeld: Mozes heeft gezegd: Eer je vader en je moeder, en: Wie aan zijn vader of moeder het kwade toezegt, moet sterven. [Ex.20,12] Maar jullie zeggen: Als iemand tegen zijn vader of moeder zegt: Alles waarmee ik jullie zou kunnen helpen is een korban – een offergave [dus voor God bestemd, en niet voor de ouders], dan hoeft hij zijn vader en moeder niet meer te helpen. Zo ontkracht je Gods woord door jullie eigen traditie. En je doet veel dergelijke dingen.”
Jezus durft aloude gewoontes in vraag te stellen. Waarom doen jullie al die futiliteiten? Waarom houden jullie al die pietluttige details in stand? Waartoe leiden ze?
Bij het tot stand komen (of het in stand houden) van eender welke wet (of maatregel) zouden we de vraag moeten stellen: Wie of wat laat deze wet (maatregel) tot z’n recht komen: de politiek, de economie, de mens, G-d? En zegt Jezus, als ze jou en je medemensen hinderen om vrij te leven richting G-d ga er dan tegenin, schaf ze af of herschrijf ze.
En ja, hij ziet ook hoe de regels heel precies worden opgevolgd. Niks op aan te merken. Het grote probleem is dat de liefde eruit is. Vandaar Jezus’ pleidooi om mild en liefdevol met regels om te gaan. Hij zegt hen (en dus ook ons) als het ware: “Besef je wel dat al jullie zelfgemaakte wetjes bij de Thora, veel meer spreken over wat je zelf belangrijk vindt en dat ze mensen het leven ontnemen. Volg ze dus niet kost wat kost op. Luister naar de woorden van de Thora en volg ze als een ‘richtingwijzer’ om G-dgericht te leven.”